Hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị quai bị đặc hiệu, việc điều trị chủ yếu vẫn là điều trị triệu chứng và chỉ có thể phòng ngừa quai bị bằng việc tiêm vaccine. Vậy thuốc điều trị quai bị bao gồm những gì? Bị quai bị uống thuốc gì? Hãy cùng Doctor có sẵn tìm hiểu trong bài viết dưới đây!
Tóm tắt nội dung
Tổng quan về bệnh quai bị
Bệnh quai bị là bệnh lý nhiễm trùng do virus, mà tác nhân gây bệnh là virus quai bị (Mumps virus) thuộc họ paramyxovirus. Tên gọi khác của bệnh là viêm tuyến nước bọt vùng mang tai, hoặc viêm tuyến mang tai do nhiễm virus quai bị. Đây là 1 bệnh truyền nhiễm cấp tính, đường lây chủ yếu là đường hô hấp, có khả năng tạo thành dịch bệnh ở đối tượng trẻ em và thanh thiếu niên.
Những triệu chứng điển hình của quai bị thường là viêm tuyến nước bọt vùng mang tai, có thể có hoặc không hóa mủ. Tuy nhiên trong 1 số trường hợp bệnh lại có thể gây những biến chứng như viêm tinh hoàn ở nam giới, viêm buồng trứng ở nữ giới, hậu quả dẫn đến vô sinh và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Virus thuộc họ paramyxovirus có thể lây lan từ người này sang khác bằng hình thức nói chuyện trực tiếp, hoặc ho, hắt hơi.
Bệnh quai bị phổ biến hơn vào mùa xuân, đặc biệt là tháng 4, tháng 5. Thường những môi trường tập thể như trường học, bệnh viện, nhà trẻ là những nơi dễ lây lan bệnh nhất. Quai bị có thể gây ra ở bất kỳ đối tượng hay lứa tuổi nào, tuy nhiên khả năng mắc bệnh ở nam cao hơn nữ. Độ tuổi được thống kê mắc quai bị nhiều nhất là 10 – 19 tuổi. Nguy cơ mắc bệnh cũng tăng cao với các trẻ lớn hơn 2 tuổi.
Sau khi tiếp xúc với nguồn lây bệnh trong vòng 14 – 24 ngày, người bệnh sẽ bắt đầu có những triệu chứng như sốt, khó chịu, đau họng, ăn kém và sưng đau góc hàm,…Tuyến mang tai có thể bị sưng to 1 hoặc cả 2 bên mặt. Thường hiện tượng sưng nước bọt kéo dài trong vòng 3 ngày sau đó sẽ tự giảm sưng trong vòng không quá 7 ngày.
Các loại thuốc điều trị quai bị
Để ngăn ngừa những biến chứng quai bị, người bệnh cần được điều trị bằng thuốc càng sớm càng tốt ngay từ khi mới mắc bệnh. 1 số loại thuốc điều trị quai bị bao gồm:
Thuốc corticosteroid
Chỉ định sử dụng Corticosteroid cho người bệnh quai bị là khi bắt đầu xuất hiện biến chứng sưng đau tinh hoàn. Thuốc corticosteroid có khả năng chống viêm và giảm đau cực kì hiệu quả. Khi bắt đầu uống thuốc, thường bác sĩ có thể cho người bệnh sử dụng liều cao sau đó từ từ giảm liều, sử dụng liên tục trong vòng từ 4 đến 7 ngày, uống mỗi ngày 1 liều thuốc.
Tuy có công dụng giảm đau, kháng viêm, Corticosteroid vẫn không có khả năng làm giảm nguy cơ bị teo tinh hoàn ở những bệnh nhân nam giới. Bên cạnh thuốc cũng còn có nhiều tác dụng phụ không mong muốn như gây tình trạng viêm loét dạ dày – tá tràng, xuất huyết tiêu hóa, ức chế miễn dịch,.. Chính vì những lý do đó, phụ huynh không nên tự ý sử dụng thuốc cho trẻ mà phải có sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ chuyên khoa.
Thuốc giảm đau, hạ sốt paracetamol
Triệu chứng thường gặp nhất của quai bị là tình trạng viêm tuyến nước bọt mang tai và sưng đau tinh hoàn. Do đó ngoài việc uống thuốc, bạn có thể phối hợp với những phương pháp hỗ trợ bao gồm chườm ấm chỗ đau, súc miệng bằng nước muối (trường hợp quá đau hoặc kèm theo sốt cao thì có thể uống thuốc giảm đau, hạ sốt paracetamol). Lưu ý paracetamol chỉ nên uống mỗi lần cách nhau tối thiểu 6 tiếng, không nên uống quá liều vì có thể xuất hiện những tác dụng phụ khác.
Thuốc an thần
Bác sĩ có thể chỉ định thuốc an thần với mục đích giúp bệnh nhân dễ ngủ, giảm bớt mệt mỏi và căng thẳng khi mắc bệnh.
Thuốc bổ sung ion điện giải
Tình trạng sốt cao trong bệnh quai bị khiến cơ thể người bệnh mất nước, đồng thời mất nhiều các ion điện giải. Chính vì thế, bác sĩ có thể chỉ định Oresol như 1 loại dịch bù nước và điện giải, và khuyên người bệnh nên uống thật nhiều nước mỗi ngày.
Vitamin B, C, E, thực phẩm bổ sung
Nhiều nghiên cứu đã khẳng định tầm quan trọng của việc bổ sung các vitamin thiết yếu như B, C, E, ngoài việc nâng cao sức đề kháng của cơ thể mà còn củng cố hàng rào hệ miễn dịch. Từ đó, giúp cơ thể người bệnh nhanh chóng hồi phục để tự có thể đẩy lùi cũng như loại bỏ tác nhân gây bệnh ra khỏi cơ thể.
Thuốc kháng sinh
Bác sĩ sẽ cho bệnh nhân uống kháng sinh khi bệnh quai bị gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm não, màng não… đồng thời sẽ phối hợp với thuốc kháng viêm corticosteroid.
1 số biện pháp điều trị quai bị khác
Việc điều trị bệnh quai bị không đơn thuần chỉ là sử dụng các loại thuốc uống, mà các bậc cha mẹ cần phải cung cấp cho con đầy đủ dưỡng chất thiết yếu (vitamin và khoáng chất) để nâng cao sức đề kháng của cơ thể trẻ nhỏ. Có thể chườm ấm tại vị trí tuyến nước bọt bị sưng đau để giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn, đặc biệt khi trẻ lên cơn sốt.
Cần đảm bảo vệ sinh cá nhân mỗi ngày cho bệnh nhân, hướng dẫn họ cách rửa tay thường quy bằng xà phòng theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Thường xuyên vệ sinh tai mũi họng và nhỏ mắt để loại bỏ sự xâm nhập của các tác nhân vi sinh vật gây bệnh, có thể sử dụng nước muối sinh lý hoặc các dung dịch sát khuẩn khác chuyên dùng để vệ sinh tai mũi họng và mắt.
Bài viết đã giới thiệu khái quát 1 số thuốc điều trị quai bị phổ biến cho các bậc phụ huynh. Bệnh quai bị có thể tự thuyên giảm trong thời gian ngắn, tuy nhiên 1 số trường hợp cũng có thể gây ra biến chứng. Do đó việc bắt đầu sử dụng sớm thuốc điều trị quai bị sẽ giảm thiểu nguy cơ biến chứng xảy ra. Tuy nhiên, cần lưu ý sử dụng thuốc dưới sự hướng dẫn và theo dõi sức khỏe của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị cũng như phòng ngừa những tác dụng phụ của thuốc có thể xảy ra.
Xem thêm:
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Nguồn tham khảo: healthline.com
