Bệnh bướu basedow là một trong những bệnh thường gặp và cần điều trị phức tạp liên quan tới tuyến giáp hoạt động chức năng bất thường. Nếu người bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây ra những hậu quả biến chứng nghiêm như cơn bão giáp và thậm chí dẫn đến tử vong. Hãy cùng Docosan tìm hiểu về bệnh lý này trong bài viết sau đây nhé!
Tóm tắt nội dung
Tổng quan bệnh bướu basedow
Bệnh bướu basedow hay còn gọi là bệnh bướu giáp, một chứng do tình trạng rối loạn tự miễn dịch của cơ thể và là nguyên nhân phổ biến nhất gây cường chức năng tuyến giáp. Theo nhiều nghiên cứu cho thấy rằng hầu hết bệnh bướu basedow sẽ xuất hiện ở nữ giới, xuất độ cao nhất ở tuổi từ 20 đến 40 dễ mắc bệnh nhất.
Bệnh bướu basedow có mức độ ảnh hưởng đáng kể tới cuộc sống và hoạt động sinh hoạt của người bệnh. Nguy hiểm hơn là có thể dẫn tới những biến chứng nguy hiểm như: hệ tim mạch như suy tim, tổn thương hệ thần kinh trung ương hoặc thậm chí tử vong nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời.
Nguyên nhân gây bướu basedow
Bệnh bướu basedow là một căn bệnh tự miễn dịch nên việc xác định nguyên nhân gây bệnh vẫn còn chưa rõ, hiện nay các chuyên gia về nội tiết và tuyến giáp đã chỉ ra một số yếu tố nguy cơ gây bệnh như:
- Yếu tố di truyền: Thực tế cho thấy có khoảng 15% người bệnh bướu basedow có họ hàng trong gia đình cùng bị bệnh và 50% thân nhân có tồn tại nồng độ nhất định kháng thể kháng tuyến giáp trong máu.
- Giới tính: Nữ giới sẽ có tần suất mắc bệnh bướu basedow cao hơn nam giới khoảng 5 đến 10 lần.
- Độ tuổi: tuy bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất là độ tuổi từ 20 đến 40 tuổi.
Đồng thời bệnh bướu basedow bị tác động bởi một số yếu tố được xem là nguyên nhân gây ra đáp ứng miễn dịch trong sinh lý bệnh như:
- Điều trị bằng thuốc lithium sẽ làm thúc đẩy biến đổi đáp ứng miễn dịch của cơ thể người uống.
- Phụ nữ mang thai, nhất là thời kỳ sau sinh và đang cho con bú.
- Ngừng điều trị corticoid sau thời gian dài dùng thuốc.
- Nhiễm vi khuẩn hoặc virus kích thích phản ứng miễn dịch bảo vệ của cơ thể.
- Ung thư dạng Adenoma tuyến yên gây tăng tiết TSH nội sinh.
Triệu chứng bướu basedow
Bệnh bướu basedow có thể khởi phát triệu chứng đột ngột hoặc tiến triển từ từ và khó có thể nhận biết ngay.
Triệu chứng cơ năng
- Thay đổi tinh thần: dễ kích động, cáu gắt vô cớ, khó tập trung, mệt mỏi nhưng khó vào giấc ngủ.
- Tim mạch: đánh trống lồng ngực, cảm giác đau vùng trước tim, thường xuyên có cảm giác nghẹt thở.
- Biến đổi điều hòa thân nhiệt: Vã mồ hôi nhiều ở bàn tay và ngực, thường hay khát nước và uống nhiều.
- Rối loạn tiêu hóa: Đi ngoài nhiều lần, kèm buồn nôn hay đau bụng, thường xuyên bị táo bón và cảm giác mót rặn.
Triệu chứng thực thể
Bướu basedow gây ảnh hưởng thần kinh cơ
- Tăng cường độ phản xạ gân xương
- Run giật đầu chi trên và dưới, nhất là khi người bệnh xúc động hay đang tập trung
- Yếu liệt tứ chi, đặc biệt yếu ở gốc chi khiến người bệnh đi lại nhanh mỏi và bước bậc thang khó khăn.
Biểu hiện tim mạch
- Nhịp tim thường xuyên tăng cao kể cả khi nghỉ ngơi hay hoạt động, làm việc
- Huyết áp tâm thu tăng đơn độc trong khi tâm trương không tăng
- Thường có cảm giác đập mạch trên đầu và lồng ngực.
Bướu cổ
Bướu cổ là triệu chứng thường gặp nhất, có khoảng 80% bệnh nhân bướu basedow có triệu chứng bướu cổ cấp độ 2. Bướu cổ basedow là loại bướu mạch nên dễ dàng sờ thấy và nghe thấy được rõ tiếng thổi tâm thu trong bướu, to hơn khi nằm.
Bệnh mắt nội tiết
Hay gặp ở khoảng 50 % bệnh nhân mắc bệnh bướu basedow và tổn thương thường xuất hiện ở cả 2 mắt. Dấu hiệu nhận biết điển hình của hiện tượng này là: phù mí mắt, lồi mắt hai bên khá đều, viêm loét giác mạc, chảy nước mắt, cảm giác có vật lạ trong mắt,… và có thể khiến khả năng nhìn của người bệnh bị giảm đi rõ rệt.
Bệnh da do bướu basedow
Bệnh này khá hiếm gặp nên chỉ chiếm 2-3% ở những bệnh nhân bướu basedow và dấu hiệu lâm sàng nhận biết cũng hạn chế, chẳng hạn như phù niêm trước xương chày, móng tay ngắn lại,…
Chẩn đoán bệnh bướu basedow
Người bị bệnh bướu basedow thường dễ dàng được chẩn đoán nếu tập hợp đầy đủ những triệu chứng điển hình đã kể trên. Trong những trường hợp chưa đủ điều kiện chẩn đoán thì bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định một số xét nghiệm giúp xác định bệnh được chính xác nhất như:
- Định lượng kháng thể TSH và TRAb trong máu sẽ tăng
- Định lượng hormon T3, T4 trong máu cao trong khi nồng độ TSH lại giảm nhiều
- Siêu âm tuyến giáp: kích thước tuyến giáp tăng và bắt gặp thấy những ổ giảm âm nhỏ
- Xạ hình tuyến giáp: cho hình ảnh tuyến giáp bắt iod phóng xạ.
Ngoài ra, bạn còn được chỉ định thêm một số xét nghiệm chuyên biệt khác để đánh giá mức độ nặng của bướu basedow như:
- Siêu âm tim: đánh giá chức năng bơm máu của tim
- Điện tim: tầm soát những rối loạn nhịp tim
- Đo glucose máu: đánh giá rối loạn dung nạp đường
- Xét nghiệm máu đánh giá chức năng gan, chức năng thận,…
Phương pháp điều trị bướu basedow
Điều trị nội khoa
Đây là các chữa trị bướu basedow được ưu tiên sử dụng nhất hiện nay khi mới xuất hiện và chưa có biến chứng, hiệu quả mà nó mang lại là tương đối cao khoảng 70%. Tuy nhiên đối với phương pháp này thì yêu cầu người bệnh phải kiên trì uống thuốc vì thời gian điều trị lâu, thường kéo dài từ 12 tới 18 tháng.
Xạ trị
Mục đích của phương pháp này là làm thu nhỏ bướu giáp và điều chỉnh giúp kiểm soát kích thước bướu basedow giáp trở lại bình thường bằng cách xạ trị với đồng vị iod 131. Phương pháp này có chống chỉ định đối với phụ nữ mang thai và cho con bú.
Phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp
Đây là phương pháp thường được áp dụng đối với những người bệnh bướu basedow kèm theo tình trạng bị nhiễm độc giáp nặng, khối u quá lớn gây chèn ép các cơ quan khác và chỉ định bắt buộc khi điều trị bằng phương pháp nội khoa và xạ trị không có hiệu quả.
Bệnh bướu basedow được biết đến là bệnh nội tiết do tự miễn dịch khá phổ biến nhưng nhiều người còn thể hiện thái độ thờ ơ với bệnh. Hy vọng qua bài viết này giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quan và chính xác hơn về bệnh. Từ đó có thể phòng ngừa, theo dõi sức khỏe và chẩn đoán điều trị với các biện pháp can thiệp hiệu quả.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Nguồn tham khảo: Healthline.
