U cơ mỡ mạch thận là một bệnh lành tính nhưng lại có thể phát triển kích thước rất nhanh và gây ra nhiều biến chứng có hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, hiện tại vẫn nhiều người chưa hiểu rõ về bệnh này. Bài viết dưới đây của Docosan sẽ gửi đến bạn thông tin về bệnh u cơ mỡ mạch thận.
Tóm tắt nội dung
Bệnh u cơ mỡ mạch thận là bệnh gì?
U cơ mỡ mạch thận là khối u lành tính phổ biến nhất của thận. U cơ mỡ mạch thận là một u loạn sản trung mô hỗn hợp gồm 3 thành phần chính là: mạch máu, tổ chức mỡ và cơ trơn.
Tuy là u lành tính nhưng có thể lan rộng vào tĩnh mạch thận, tĩnh mạch chủ dưới và hạch vùng lân cận. Khi khối u cơ mỡ mạch thận phát triển quá mức, có khi kích thước trên 4 cm, người bệnh có nguy cơ bị chèn ép suy giảm chức năng thận, biến chứng nguy hiểm đến tính mạng như vỡ u, chảy máu, đái ra máu ồ ạt.
Có hai loại thể bệnh:
- Thể xơ củ (chiếm 20% các u mạch cơ mỡ thận), thường gặp ở cả 2 bênh thận, hay phát triển to và gây chảy máu.
- Thể u xuất hiện lẻ tẻ (chiếm 80% các u mạch cơ mỡ thận), thể bệnh u cơ mỡ mạch thận phải nhiều hơn bên trái, có xu hướng xuất hiện muộn hơn và ít gây biến chứng hơn, ít ảnh hưởng đến sức khỏe.
Nguyên nhân bệnh u cơ mỡ mạch thận
Nguyên nhân cụ thể gây ra bệnh vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, có nhiều nghiên cứu chỉ ra một số yếu tố nguy cơ làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh như:
- Di truyền học: tiền sử gia đình có người bị u cơ mỡ mạch thận.
- Độ tuổi >40 có nguy cơ bị u cơ mỡ mạch thận cao hơn bình thường.
- Béo phì, lười vận động thể lực, chế độ ăn không lành mạnh, quá nhiều dầu mỡ. Ngoài ra, việc tăng cân đột biết trong thời gian ngắn cũng được cho rằn có mối liên quan đến bệnh.
Đáng lưu ý là bệnh u cơ mỡ mạch thận có liên quan chặt chẽ với bệnh di truyền xơ cứng củ (TSC). Hầu hết các bệnh nhân bị xơ cứng củ có nhiều hơn một u cơ mỡ mạch ảnh hưởng đến cả hai thận.
Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết của bệnh u cơ mỡ mạch thận
Triệu chứng của u cơ mỡ mạch thận thường không rõ ràng, thậm chí không có triệu chứng. Bệnh thường tình cờ được phát hiện qua kiểm tra sức khỏe tổng quát
Khi khối u quá lớn gây vỡ, triệu chứng dễ nhận thấy nhất là có đái máu vi thể hoặc đại thể, kèm cảm giác bị đau ở cạnh sườn hoặc ở khối u vùng bụng.
Chẩn đoán bệnh u cơ mỡ mạch thận
Những phương pháp chẩn đoán hình ảnh có thể phát hiện u cơ mỡ mạch:
Siêu âm
U cơ mỡ mạch thận trên siêu âm là tiêu chuẩn vàng, cho thấy hình ảnh tăng âm của mô mỡ rất đặc hiệu. Tuy nhiên, nếu u cơ mỡ mạch thận siêu âm ở gần bề mặt thận (u độ III) sẽ khó chẩn đoán hơn.
Chụp cắt lớp vi tính (CT scan)
Đây là phương pháp cho kết quả chi tiết với độ chính xác gần 90% các trường hợp. Tuy nhiên, nó khiến bệnh nhân tiếp xúc với bức xạ và thuốc cản quang có thể gây hại cho thận.
MRI
Phương pháp này an toàn hơn CT, nhưng nhiều bệnh nhân cần an thần hoặc gây mê toàn thân, và không thể được thực hiện nhanh chóng. Một số khối u thận khác có chứa chất béo, sẽ làm giảm độ chính xác của MRI.
Phát hiện ngẫu nhiên thấy u cơ mỡ mạch sẽ gợi ý tầm soát hội chứng xơ cứng củ (TSC) và các bệnh bạch huyết. Sàng lọc kiểm tra sức khoẻ cơ quan tổng quát và chuyên sâu, sẽ giúp chẩn đoán và điều trị bệnh được tốt hơn.
U mỡ ở thận có nguy hiểm không?
Hầu hết những người bị u cơ mỡ mạch thận lành tính không triệu chứng. Tuy nhiên, một số người có thể có triệu chứng nếu các mạch máu giãn trong u cơ mỡ mạch bị vỡ, gây chảy máu ồ ạt, đái ra máu. Các triệu chứng đi kèm như đau vùng hông lưng, buồn nôn và nôn. Tình trạng chảy máu kéo dài dẫn đến thiếu máu, tăng huyết áp và bệnh thận mạn tính.
Có tới hơn 20% bệnh nhân có triệu chứng và phải cấp cứu do chảy máu trong u cơ mỡ mạch.
Các biện pháp điều trị u cơ mỡ mạch thận
Nguyên tắc điều trị bệnh là theo dõi và điều trị bảo tồn chức năng thận, trừ khi u phát triển quá to hoặc gây chảy máu nặng nguy hiểm tính mạng cho bệnh nhân.
Điều trị dựa vào tình trạng bệnh nhân và kích thước của u.
- Các u dưới 4cm và không có triệu chứng chỉ cần theo dõi định kỳ 6 tháng và mỗi năm tái khám 1 lần.
- Đối với các u to trên 4cm và có triệu chứng, có thể cắt thận bán phần hay làm tắc mạch máu có chọn lọc.
- Đối với bệnh nhân có thai, để tránh tai biến lúc sinh đẻ, việc điều trị có khi cần thiết.
U mỡ thận là u lành tính, chỉ trừ một tỉ lệ rất nhỏ có xu hướng ác tính. Hiện nay, việc cắt bỏ thận rất hạn chế. Cắt bỏ thận chỉ đặt ra khi rõ ràng có ung thư được xác định bằng sinh thiết tức thì hay khi chảy máu nặng mà không cầm đựợc bằng tắc mạch chọn lọc và thận bên lành vẫn còn đang hoạt động tốt.
Những người bị xơ cứng củ được khuyên nên chụp CT hoặc siêu âm thận hàng năm. Ngay cả khi không có u mỡ ở thận được phát hiện, khối u vẫn có thể phát sinh ở bất kỳ khi nào và thể phát triển một cách nhanh chóng.
Bệnh nhân sau khi cắt thận cần được theo dõi huyết áp và tránh các loại thuốc độc thận như các loại thuốc giảm đau và các thuốc cản quang đường tĩnh mạch.
Ngoài ra, u cơ mỡ mạch thận có thể gây ra bệnh thận mạn tính và bệnh thận giai đoạn cuối. Khi này, bệnh nhân phải được điều trị bằng thận nhân tạo hoặc ghép thận
Tóm lại, u cơ mỡ mạch thận là một bệnh lành tính. Tuy nhiên, khối u này có thể phát triển rất nhanh và chèn ép, gây các biến chứng gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Chính vì vậy, bạn cần khám sức khỏe định kỳ để kiểm tra cũng như chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
