Trong những ngày gần đây, có khá nhiều phụ huynh lo lắng con trẻ của mình đang mắc phải hội chứng công chúa tóc mây. Tình trạng này đã dẫn đến cái chết của nhiều cô bé có sở thích bứt tóc và ăn tóc. Ở một số đối tượng phát hiện sớm đã may mắn thoát khỏi tình huống xấu nhất. Cùng tham khảo bài viết được Docosan chia sẻ dưới đây để biết thêm thông tin của hội chứng này.
Tóm tắt nội dung
Hội chứng công chúa tóc mây là gì?
Hội chứng công chúa tóc mây được bắt nguồn từ hành vi bứt tóc và ăn tóc của các bé gái (dưới 16 tuổi chiếm phần lớn). Trong khoa học, hội chứng công chúa tóc mây được gọi là hội chứng Rapunzel.
Hội chứng Rapunzel là một chứng về đường ruột hiếm gặp ở đối tượng “thích” ăn tóc (Trichobezoar). Hiểu theo một cách khác, hội chứng Rapunzel là một dạng hiếm của Trichotillomania – là hội chứng rối loạn tâm thần, trong đó đối tượng cảm thấy rất cần phải nhổ tóc của mình.
Hội chứng công chúa tóc mây được đặt theo tên của cô gái trong câu chuyện được viết bởi Anh em nhà Grimm năm 1812. Hội chứng Rapunzel lần đầu được báo cáo trong tài liệu Vaughan vào năm 1968. Tên gọi được đặt tên như vậy bởi vì độ dài tóc của nàng công chúa cộng với sự bất thường của tình huống là đặc điểm của cả câu chuyện và của cả trường hợp lâm sàng được mô tả trong báo cáo do các nhà nghiên cứu công bố.
Đối tượng có khả năng mắc hội chứng công chúa tóc mây
Nhiều báo cáo gần đây cho biết, ngoài trẻ nhỏ thì còn có cả phụ nữ trẻ bị rối loạn tâm thần có biểu hiện mắc hội chứng Rapunzel. Trong đó không thể bỏ qua đối tượng gặp hội chứng Trichobezoar.
Các bệnh nhân trong báo cáo này đã được chẩn đoán là chậm phát triển trí tuệ mức độ nhẹ, tiền sử nôn mửa, sụt cân và thiếu máu.
Triệu chứng điển hình của hội chứng công chúa tóc mây
Triệu chứng của hội chứng Rapunzel phụ thuộc vào tình trạng của Trichobezoar và sự hiện diện của các biến chứng. Thông thường, triệu chứng “cửa sổ” của hội chứng này rất khó phát hiện. Bệnh chỉ phát hiện khi đã chuyển bước sang giai đoạn nặng nề.
Một số báo cáo mới nhất cho biết, các trường hợp mắc hội chứng Rapunzel có dấu hiệu phổ biến là bứt tóc và ăn tóc. Ngoài ra, bệnh nhân còn xuất hiện thêm các triệu chứng khác như:
- Đau bụng
- Buồn nôn và nôn
- Tắc nghẽn ruột
- Viêm phúc mạc
Một số trường hợp hiếm gặp, bệnh nhân sẽ bị sụt cân, chán ăn, nôn trở và tắc ruột nghiêm trọng. Trường hợp mới đây ghi nhận, bệnh nhân mắc hội chứng công chúa tóc mây nhập viện với triệu chứng đau bụng và nôn từng cơn.
Chẩn đoán hội chứng công chúa tóc mây như thế nào?
Có thể chẩn đoán hội chứng Rapunzel thông qua hình ảnh và nội soi. Trong đó, nội soi là phương pháp chẩn đoán trực tiếp và mang lại hiệu quả chính xác nhất.
Đa phần, các bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra da đầu để nhận biết các mảng tóc bị hói ở những đối tượng mắc hội chứng bứt tóc và ăn tóc. Sau đó, kết hợp kiểm tra hình ảnh bụng bao gồm siêu âm, chụp phim X-quang, chụp CT,… và cuối cùng là nội soi đường tiêu hóa.
Chụp X-quang thường biểu hiện một khối không đặc biệt. Trong khi đó, siêu âm ổ bụng có thể chứng minh một khối hình thành trong dạ dày với một vòng cung siêu âm. Đặc biệt, nội soi đường tiêu hóa là tiêu chuẩn vàng để phát hiện một khối tóc hoặc lông, chất nhầy và thức ăn được trộn lẫn. Một số đối tượng khác còn được bác sĩ chỉ định xét nghiệm máu để đánh giá bệnh nhân đó có thiếu máu hay không.
Phương pháp điều trị hội chứng Rapunzel (hội chứng công chúa tóc mây)
Phương pháp điều trị hội chứng Rapunzel phụ thuộc vào Trichobezoar và vị trí của chúng. Điều trị Trichobezoar bao gồm sử dụng chất hóa học trong dạ dày để cố gắng hòa tan vật liệu và phân mảng thành chất nhỏ để dễ dàng đào thải ra ngoài. Trong trường hợp Trichobezoar có kích thước lớn hơn thì phương pháp này không mang lại kết quả thành công. Lúc này, bác sĩ sẽ cân nhắc đưa ra chỉ định loại bỏ bằng phương pháp mổ nội soi.
Trong một số đánh giá gần đây về tất cả các trường hợp mắc hội chứng Rapunzel và liên quan đến Trichobezoar, có 92,5% bệnh nhân được điều trị bằng phẫu thuật mở bụng. Trong đó tỷ lệ thành công là 99% và tỷ lệ biến chứng là 12%.
So với phương pháp mổ mở bụng và mổ nội soi thì chuyên gia ủng hộ phương pháp nội soi cho những bệnh nhân thích hợp do thời gian mổ kéo dài và hạn chế nguy cơ tràn dịch Trichobezoar. Tuy nhiên, điều này chỉ phù hợp với những trường hợp nhẹ. Đối với trường hợp Trichobezoar có kích thước lớn, thì phương pháp phẫu thuật mở bụng từng vùng mang lại kết quả khả quan hơn. Khi đó, Trichobezoar được loại bỏ theo từng mảng nhỏ.
Ngoài ra, theo dõi tâm thần là điều rất quan trọng giúp bệnh nhân sớm phục hồi sức khỏe. Mặc dù hiện nay chưa có kết luận nào về việc sử dụng thuốc sẽ tạo ra bất kỳ sự khác biệt nào trong sự tiến triển của hội chứng này. Việc chăm sóc đúng cách, biết cách chia sẻ và đồng cảm sẽ phần nào hỗ trợ người bệnh sớm phục hồi sức khỏe. Song, cần nhấn mạnh sự cần thiết của việc theo dõi đầy đủ để tránh tái phát.
Mặc dù hội chứng công chúa tóc mây là bệnh hiếm gặp nhưng khoảng thời gian gần đây số lượng bé gái mắc phải xuất hiện khá nhiều. Để phòng ngừa bệnh tiến triển thêm các đối tượng khác, cần cân nhắc với những con trẻ, phụ nữ trẻ, đặc biệt là người có tiền sử mắc hội chứng thích ăn tóc trichotillomania. Nếu chẳng may mắc phải, hãy cố gắng phát hiện đối phương từ giai đoạn sớm, tiến hành điều trị theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để ngăn chặn tình trạng xấu nhất xảy ra. Trường hợp phẫu thuật, người bệnh cần theo dõi liệu trình dài kết hợp với tư vấn tâm thần.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
- ncbi.nlm.gov
- healthline.com
- hindawi.com
